Geodeta

Tyczenie domu jednorodzinnego

Geodezyjne tyczenie obiektów budowlanych ma na celu usytuowanie planowanego obiektu na gruncie zgodnie z projektem budowlanym. Dotyczy to nie tylko wewnętrznych wymiarów budynku lecz także jego sytuowania względem obiektów sąsiednich, które są wznoszone w tym samym czasie lub istnieją już w terenie. Równie ważna w tym przypadku jest także lokalizacja względem granic nieruchomości lub działki.

Według Prawa budowlanego geodezyjnemu wyznaczeniu w terenie podlegają obiekty budowlane, które wymagają pozwolenia na budowę. Dodatkowo, jeżeli mówimy o domach jednorodzinnych, geodezyjnie należy wyznaczyć również obiekty nie wymagające pozwolenia, takie jak:

• - wolno stojące budynki mieszkalne jednorodzinne, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane;
• - przyłącza elektroenergetyczne, wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, cieplne i telekomunikacyjne.

Należy jednak zauważyć, że przyłącza wymienione wyżej nie muszą być wyznaczane przez geodetę, jeżeli połączenie z siecią znajduje się na tej samej działce co budynek lub na działce do niej przyległej.

Tyczenie budynku realizowane jest przez geodetę w oparciu o opracowany projekt zagospodarowania działki lub terenu oraz projekt budowlany. Podczas geodezyjnego opracowania projektu geodeta sprawdza poprawność wymiarów oznaczonych w projekcie w celu wykrycia ewentualnych błędów.

Na co geodeta zwraca szczególną uwagę w trakcie tyczenia?

Jeżeli budynek planowany jest w bliskiej odległości do granicy działki, należy zwrócić szczególną uwagę na wymagane przepisami minimalne odległości i zachowanie ich względem granicy. W przypadku, gdy ściana budynku zaprojektowana jest równolegle do granicy działki, minimalna odległość ściany budynku od granicy to 4 metry z otworami okiennymi lub drzwiowymi lub 3 metry bez otworów okiennych lub drzwiowych. Natomiast przy nierównoległym sytuowaniu ściany do granicy jest to 4 metry do najbliższej krawędzi zewnętrznej otworu drzwiowego lub okiennego w ścianach zwróconych w stronę tej granicy oraz 3 m do najbliższego narożnika, ryzalitu lub wykuszu budynku. Budynek może być posadowiony bliżej granicy, jeżeli zezwala na to miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub wydana decyzja o warunkach zabudowy.

Tyczenie domu jednorodzinnego jest zazwyczaj przeprowadzane na tzw. ławach ciesielskich. Jest to metoda oznaczania przebiegu osi konstrukcyjnych budynku w sposób trwały, zapewniający możliwość odtworzenia osi w czasie trwania budowy. Geodeta wyznacza lokalizację obrysu budynku na działce, po czym w pewnej odległości od projektowanego budynku wbijane są prostopadle do osi drewniane ławy. Dzięki oddaleniu ław od obrysu budynku nie pozostaną one zniszczone w trakcie prac budowlanych, na przykład podczas prowadzenia wykopu pod fundament. Na poziomych deskach ław wytyczane są dokładnie osie konstrukcyjne i utrwalane wbitym gwoździem.
Dobrą praktyką jest opisywanie wbitych gwoździ zgodnie z projektem. Ułatwia to wykonawcom pracę. Ponadto w przypadku nietypowych projektów, które zawierają kilka osi blisko siebie pozwala uniknąć omyłki związanej z połączeniem nieodpowiadających sobie punktów. Taka pomyłka może nieść za sobą bardzo poważne i kosztowne konsekwencje.

Istnieje również możliwość, choć jest to rzadko praktykowane, by geodeta wytyczył posadowienie poziomych desek ław na wysokość równą poziomowi zera budynku. Wymaga to większego nakładu pracy, jednak dzięki temu możliwe jest późniejsze odmierzanie głębokości posadowienia fundamentów bezpośrednio od sznurków rozpiętych na wytyczonych gwoździach. Zawsze jednak geodeta powinien wyznaczyć w pobliżu budowanego budynku minimum dwa repery wysokościowe odnoszące się do zera budowy. Repery te mogą być oznaczone na ławach lub innych trwałych elementach jak np. słup, ogrodzenie itp. Niezmiernie ważne, by był to element zachowujący stabilne położenie aż do czasu zakończenia budowy.

Po wytyczeniu punktów geodeta mierzy kontrolnie odległości między nimi, by porównać je z wielkościami projektowanymi. Jeżeli przekroczone zostaną dopuszczalne odchyłki, dokonuje się korekty.
Po wykonaniu wszystkich czynności uprawniony geodeta przekazuje szkic tyczenia oraz wykonuje wpis do dziennika budowy potwierdzający geodezyjne wyznaczenie budynku.